Integraal prestatiecontract: Gezamenlijk belang voorop
Vialis werkt samen met provincie Utrecht, gemeente Utrecht, Houten en Woerden aan het continu verbeteren van de veiligheid en de doorstroming in Utrecht door het optimaliseren, beheren en onderhouden van de verkeersregelinstallaties en de openbare verlichting. Nieuw is de werkvorm in het Integraal Prestatie Contract (IPC), waarbij vertrouwen, samenwerken en het gezamenlijk belang vooropstaan. Het contract past in de ambitie om met slimme oplossingen mobiliteit beter, veiliger, efficiënter en duurzamer te maken.
De IPC-werkvorm was nieuw voor dit werkveld” vertelt Wim van Sorge, manager Beheer en Onderhoud bij koninklijke VolkerWessels-onderneming Vialis. “In dit contract is sprake van meerdere wegbeheerders die in werkwijzen van elkaar verschillen. Dat hadden we vooraf wel bedacht, maar betekende wel een uitdaging. De doelstelling van deze contractvorm was meteen al om samen te werken én samen te leren, maar alle partijen hadden onderschat wat dat precies voor hen betekent.”
Efficiënter en werken aan gezamenlijke belangen
Bert Batenburg, contractmanager van de provincie Utrecht: “Honderd jaar geleden deed de provincie alles zelf. Dat ging toen goed, maar nu niet meer. We merken dat onderhoud toch een andere dynamiek vergt dan alleen beheer en installatie. Alle partijen hebben daarin moeten leren, en dat gebeurt continu.”
Van Sorge: “We hebben vooraf een goed plan opgesteld en zien er samen op toe dat we dat invullen. Naast dat we hiervoor samen een veranderingsproces moesten doorlopen, werden we geconfronteerd met een aanzienlijk hoger aantal storingen dan voorspeld. De start was hierdoor moeilijk maar we hebben er veel van geleerd en samen een nieuwe start gemaakt. We werken nu samen in werkgroepen en we spreken elkaar aan. Er is een mooie basis gelegd om, als er iets niet goed loopt, gezamenlijk problemen op te lossen.”
Voordelen voor kleinere gemeenten
Batenburg: “De provincie is penvoerder van het contract en levert de contractmanager. Gemeentes leveren beheerders en technisch adviseurs. Er is een goede vertrouwensbasis tussen gemeenten en provincie. Maar je ziet wel verschillen: de ene gemeente denkt meer aan de korte termijn, de ander kijkt wat verder vooruit. Dat maakt dit contract ideaal, de kleine gemeentes kunnen aansluiten en zo gebruikmaken van schaalvoordeel en een efficiëntieslag maken.”
Vertrouwen en betrokkenheid
“De intentie om samen te werken aan een continue verbetering, is er altijd geweest. Maar door samen energie te steken in wat dit voor alle partijen echt inhoudt kunnen we nu zeggen dat we echt samenwerken in een sfeer van wederzijds vertrouwen”, stelt Van Sorge. “Het IPC-contract is belangrijk, het past in de ambitie om met slimme oplossingen mobiliteit beter, veiliger, efficiënter en duurzamer te maken. Met dit contract willen we de maat zetten voor een ander soort samenwerking. Het behalen van de gemeenschappelijke doelstelling staat bovenaan. Door samen te werken en door te vragen om het probleem achter de vraag te achterhalen kom je verder. In deze werkwijze is het wederzijds vertrouwen erg belangrijk. Het contract biedt de mogelijkheid om nieuwe diensten eenvoudig toe te voegen. Binnen de provincie helpt dit en gaan we toe naar een steeds meer procesgerichte aanpak, zegt Batenburg. “Het vertrouwen is er, misschien juist wel doordat we het roer moesten omgooien samen. Het was best spannend, maar door elkaars doelen voor ogen te houden en met elkaar in gesprek te blijven is het ons gelukt en staan we waar we staan, echt top! Hiervoor heb ik waardering voor iedereen die vertrouwen is blijven houden in onze aanpak van hoog tot laag.”
Proef met slimme camerasystemen
Onderdeel van de samenwerking is samen innoveren. “We doen een proef, waarbij we op basis van geluid – en beeldbewerking ongevallen en opstoppingen willen opsporen én actief deze informatie willen gebruiken om bijvoorbeeld opstoppingen te voorkomen.”
Willem Hartman, Directeur Portfolio & Ontwikkeling Vialis: “De slimme camera’s komen op de N237 bij Huis ter Heide. Een aantal van de camera’s is aan vervanging toe, zo slaan we twee vliegen in één klap. We gebruiken slimme camera’s én slimme software die de beelden analyseert. We willen bepalen of we weginspecteurs een signaal kunnen geven als er iets aan de hand is, zoals een ongeval of file. Uniek aan de camera’s is de extra detectie door middel van geluid. Geluid op zich zegt niets, maar we kunnen geluid gebruiken als trigger om de camerabeelden te analyseren. De proef duurt vier maanden, misschien iets langer omdat het verkeersbeeld door Corona anders is. Als er niks gebeurt, is er immers moeilijk iets te concluderen over de werking van het systeem.”
Met de nieuwe manier van samenwerking willen we bereiken dat alle partijen beter in staat zijn om gezamenlijke belangen voor het verbeteren van veiligheid, duurzaamheid en doorstroming te realiseren, zegt Hartman. “We hebben daarin samen nog een mooi pad te bewandelen en blijven daarmee samen werken aan de gezamenlijke groei en ontwikkeling binnen dit unieke contract. Ook dit is Vialis.”
Verschenen in Mobiliteitsplatform, maart 2021, Nummer 1, Jaargang 2
Auteur: Marcel Slofstra